Jak to jest z tą pracą zdalną? O zmianach w Kodeksie pracy

Niegdyś była tylko jedną z opcji, często traktowano ją jako benefit. W pandemii – tam, gdzie było to możliwe – stała się koniecznością, która pozwoliła wielu firmom płynnie funkcjonować w czasach obostrzeń. W ciągu zaledwie kilku miesięcy 2021 roku pojawiły się już dwa projekty zmian w Kodeksie pracy, których celem jest regulacja pracy zdalnej. Co to oznacza dla pracodawców i pracowników?

Pierwsze zasady dotyczące home office pojawiły się w tarczy antykryzysowej 4.0. Zgodnie z nimi pracodawca mógł polecić pracownikowi pracę z domu, jeśli tylko posiadał on odpowiednie ku temu warunki (techniczne i lokalowe). Firma miała jedynie zapewnić mu materiały i narzędzia niezbędne do wykonywania obowiązków.

Ostatnia, druga wersja projektu – z 16 lipca 2021 roku – jest szersza i zawiera odniesienia do doświadczeń przedsiębiorców i pracowników. Na jakie propozycje warto szczególnie zwrócić uwagę?

1. Pracodawca musi się zgodzić na miejsce wykonywania pracy

Praca – w trybie ciągłym lub sporadycznie – ma być wykonywana w zadeklarowanym przez pracownika miejscu (obejmuje to również adres zamieszkania pracownika). Co istotne, miejsce wykonywania obowiązków pracowniczych za każdym razem trzeba będzie uzgodnić z pracodawcą.

Co oznacza to w praktyce? Przełożeni będą musieli wiedzieć, gdzie pracownik wykonuje swoje obowiązki, a także wyrazić na to zgodę. Dotychczasowa opcja pracy z różnych, nieskonkretyzowanych miejsc przestanie zatem obowiązywać.

2. Polecenie pracy zdalnej bez zgody pracownika

Pracodawca będzie mógł nakazać pracownikowi pracę w trybie zdalnym w kilku sytuacjach:

• podczas stanu nadzwyczajnego,
• w czasie zagrożenia epidemicznego,
• w trakcie stanu epidemii oraz
• w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu lub w okresie, w którym z powodu siły wyższej pracodawca nie będzie w stanie zapewnić bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

Zanim jednak pracodawca narzuci home office, pracownik będzie musiał złożyć oświadczenie o posiadaniu odpowiednich warunków lokalowych i technicznych do wykonywania obowiązków.

3. Home office a opieka nad członkiem rodziny

Jeśli pracownik złoży wniosek o opiekę nad osobą z rodziny, firma będzie miała obowiązek go zaakceptować, chyba że nie pozwoli na to organizacja bądź rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.Przepis obejmuje pracowników:

• wychowujących dziecko do ukończenia przez nie 4 roku życia,
• rodziców dziecka posiadającego zaświadczenie o ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniu albo nieuleczalnej chorobie zagrażającej życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu,
• rodziców dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności określonym w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej,
• rodziców dziecka posiadającego opinię o potrzebie wcześniejszego wspomagania rozwoju dziecka, orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych,
• sprawujących opiekę nad innym członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą w gospodarstwie domowym, posiadających orzeczenie o niepełnosprawności.
  
  
  

4. Koszty pracy zdalnej

Mimo wielu dyskusji na ten temat, zasady rozliczenia poniesionych przez pracownika kosztów nadal pozostaną sprawą wewnętrzną firmy. Uznaje się jednak, że pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny w wysokości ustalonej z pracodawcą.

5. BHP w pracy zdalnej

W projekcie znalazł się zapis, zgodnie z którym pracodawca ma prawo przeprowadzić kontrolę w zakresie BHP w miejscu oraz godzinach wykonywania pracy zdalnej przez pracownika.

Jeżeli pracownik nie dostosuje miejsca pracy zgodnie z wytycznymi, pracodawca wezwie go do usunięcia uchybień bądź cofnie zgodę na home office.

O organizację stanowiska zgodnego z wymaganiami ergonomii zadbać musi zatem pracownik.

6. Okazjonalna praca zdalna przez 24 dni w roku

Pracownicy będą mieli gwarancję home office przez 24 dni w roku, niezależnie od porozumienia zawartego z pracodawcą bądź regulaminu firmy.

Propozycje regulacji pracy zdalnej zostały opublikowane w lipcu 2021 roku, jednak projekt wciąż jeszcze czeka na przyjęcie przez Sejm.

Zadanie dla pracodawcy

Zapytaj swoich pracowników, czego potrzebują do pracy zdalnej. Upewnij się, że mają nie tylko niezbędne rzeczy, które ułatwiają im wykonywanie obowiązków, ale także wsparcie przełożonych bądź Twoje.

Zadanie dla pracowników

Każdy z nas jest inny i może różnie reagować na home office. Jeśli odczuwasz zmęczenie, przyjrzyj się swoim emocjom i wykonywanej pracy. Może potrzebujesz trochę innych projektów albo częstszego kontaktu z ludźmi?

Jeśli interesują Cię tematy związane z przedsiębiorczością i najnowszymi przepisami prawa, zajrzyj na www.turkusowybazar.pl.

Autor: Anna Moskała

Copywriter. Tropicielka dobrze dobranych słów i sukienek vintage. Życie codziennie udowadnia jej, że bardzo wiele rzeczy – nawet pozornie nierealnych – można jednak zrobić.